Objective: The aims of this study were to analyze the relevant methods of computed tomography (CT) and stereology with respect to the estimation of tumor volume and to determine whether the response rates measured by the stereological method correlate with those of conventional morphometric techniques in lung cancer.
Materials and methods: The study group was composed of 32 patients, including 25 males and 7 females. All the subjects included were non-small celled lung cancer patients (NSCLC), and they were all treated with either chemotherapy (n=12) or chemotherapy plus radiotherapy (n=20) for locally advanced disease (Stage III A and Stage III B). All patients underwent contrast enhanced CT of the thorax before and after treatment. Tumor diameters were measured according to stereological methods, the World Health Organization (WHO) criteria and the Response Evaluation Criteria in Solid Tumors (RECIST).
Results: With all three methods (stereological method, RECIST and WHO), an improvement was observed in the mean tumor size. The response rates were 11.8 ± 117.5% (stereological method), 27.4 ± 38.8% (RECIST), and 38.7 ± 68.1% (WHO). Although the response rates in RECIST and WHO criteria were statistically significant (P=0.02 and P=0.045 for RECIST and WHO, respectively), the response rates with stereological measurements were not statistically significant (P=0.21), showing that response rates obtained by the Cavalieri method differ from those obtained through WHO and RECIST. The comparison between response rates obtained with each method shows that the stereological response rate was not correlated with the response rate in either RECIST or WHO, (r=-0.15, P=0.59 and r=-0.27, P=0.33 for RECIST and WHO, respectively), while there was good correlation between the WHO and RECIST response rates (r=0.87 and P<0.001).
Conclusion: The Cavalieri principle is more suitable for the evaluation of tumor volumes in response to treatment in the management of advanced malignancies, in particular in patients with tumors of irregular shape or when the determination of treatment response is not clear.
Amaç: Akciğer kanserinde tümör volümünün belirlenmesinde bilgisayarlı tomografi (BT) ve sterelojinin kullanıldığı yeni bir yöntemi tanımlamak, uygulamak; stereoloji ile ölçülen tedaviye yanıt oranlarını konvansiyonel morfometrik yöntemlerle karşılaştırmak.
Gereç ve yöntem: Çalışmaya 25’i erkek, 7’si kadın toplam 32 hasta alındı. Hastaların tümü kemoterapi (n=12) veya kemo-radyoterapi alan lokal ileri hastalığı (Evre III A veya Evre IIIB) olan küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) idi. Hastalara tedavi öncesi ve sonrası kontrastlı toraks BT çekildi. Tümör çapları stereolojik yöntemle, dünya sağlık örgütü kriterlerine (WHO) ve solid tümörlerde yanıt değerlendirme kriterlerine göre (RECIST) ölçüldü.
Bulgular: Her üç yöntemle de (stereolojik, RECIST ve WHO) ortalama tümör boyutunda azalma gözlendi. Yanıt oranları stereolojik yöntemle % 11,8 ± 117,5, RECIST’e göre % 27,4 ± 38,8% ve WHO’ne göre % 38,7 ± 68,1% idi. Yanıt oranları RECIST and WHO kriterlerine göre istatistiksel olarak anlamlı (sırasıyla P=0,02 ve P=0,045) iken stereolojik yöntemle ölçüldüğünde anlamlı değildi (P=0,21). Bu da Cavalieri ile yapılan ölçümün WHO ve RECIST ile yapılan ölçümden farklı olduğunu göstermektedir. Her bir yöntemin yanıt oranları birbirleriyle karşılaştırıldığında stereolojik yanıt değerlendirmesi ne RECIST ne de WHO ölçümüyle korele değildi (sırasıyla r=−0,15, P=0,59 ve r=−0,27, P=0,33). WHO ve RECIST ölçümleri kendi aralarında anlamlı korelasyon gösteriyordu (r=0,87 ve P<0,001).
Sonuç: İleri evre malignitelerin tedavisinde yanıt değerlendirmede, özellikle tümör düzensiz konturlara sahipse veya tedavi yanıtı değerlendirmede güçlük varsa Cavalieri yöntemi daha uygun bir yöntem gibi gözükmektedir.
Keywords: Computerized tomography; Lung cancer; Stereology; Volume measurement.